1. Nexweşîyeke aqlî û kronîk e. Bitaybetî salên ciwanî de dest pê dike. Nexweş, têkîlî û tiştên rastî re dûr dikeve. Ji xwe re dinyêkî çê dikin û êdî li vir dijîn. Hest, fikr û ramanên wan de xirabîyeke cidî heye.

2. nexweşîyek e ku mixabin tenê ev du sed sale teşhîs û tedawîya wê heye.

Ji wikipedia kurdî:

Şîzofrenî, ji Grekî tê. Wateya wê parçebûna kesayetiyê ye. Yek ji nexweşiyên psîkologîk ji grûba psîkozan e û karê psîkiyatriyê ye. Di ramane, tevgerê û fonksiyonên mêjî de xirabûn, parçebûn e. Di beşa psîkiyatriyê de cihekê xwe yê girîng heye û tedawiya wê pirr dijwar e.

Cara yekemîn di sala 1907´î de ji aliyê psîkiyatrê navdar ê Swîsre yî Eugen Bleuler hatiye binavkirin. Afirandina ramanan, têkiliyên di navbera fonksiyonên kesayetî û hişarê, rewşa hestan hwd parçe parçe bûye. Nexweş êdî bi zimanekê taybet diaxive. 80 % şîzofrenîk halûsînasyonan dibihîsin û dibînin. Raman û baweriyên paranoîk pirr in. ...

3. Tenê xwe şaş dîtin û hemû yên dîn rast dîtin
Yan jî tenê xwe rast dîtin û hemû yên din şaş dîtin
Tofan û bobelateke mezin e
Dayîka min xweş digot; "Xwedê meriv ji aqilê şêrîn mehrûm neke"

4. bi kurdî ji tiştên şizofrenîk û bi rêka wê de tê gotin "saw"