1. bizava meşşaîtiyê derdoreke felsefeya îslamê ye ku feylesofên îslamê yên pêşî ji vir gihêştine.

piştî pirtûkên arîstoteles ku ji bo zimanê erebî hatin wergerandin felsefeya îslamê li ser fikrê arîsto û feylesofên yewnanî ji xwe re guman û qaîdeyan hilgirt û dest pê kir. ji xeynî meşşaîtiyê gelek bizav û tarîk-ol (ji yola tirkî) hatin avakirin lê mirov dikare bibêje ku bingeha hemûyan meşşaîtî ye. heya roja me ya îro jî bandora vê felsefeyê dewam dike.

meşşaîtî ji koka meşê tê. ji ber ku feylesofên yewnanî pirî caran dimeşiyan û xwendekarên wan li dora wan bû ji xwe û ji xwendekarên xwe pirsan dipirsiyan. di bizava meşşaîtiyê de jî ji ber ku dema ders dayînê feylesof û xwendekarên xwe dimeşiyan, difikirîn û li ser pirsan difikirîn ji van re meşşaî hat gotin.

mirov dikare bibêje ev bizav bêndereke ku weke bingehîn ji felsefeya arîstoteles û platonî pêk tê ye.

nûnerê herî sereke yên meşşaîtiyê ev in;

-kindî
-farabî
-îbn-i sîna
-gazalî