1. cûreyek ji vîrûsan e. ji malbata coronaviridae ye. ji vîrûsên bi RNA ne. nifşek ji wan vê dawîyê nifşek jê, bûye sedema şewbê. li çînê destpê kir û niha li welatên din belav dibe. heta niha tenê ji bo çînê wek problem tê dîtin lê belî nabe. belkî bibe problemek gerdûnî jî. ne surprîz e ku li çînê derketîye, çimkî hemû heywan bi hemû awayan tê xwarin li vî welatî. ewil li bajarê wan ya bi navê wuhan derketiye. li wir jî zêdetir li derdora xebatkarên bazara mehsûlên deryayî, peyda bûye. ku li vî bazarî her cûre ajalên deryayî tên firotin. yên qedexe jî tê de.
loma çavkanîya nexweşîyê tam nayê zanîn. piştî vegirt mirovan, êdî dikare ji mirovan jî vegire mirovên din. bi riya nefesê (dilopên biçûçik yên di nefesê de).
bi kuxik, zêdebûna germahîya laş, zehmetîya nefesê û hwd. destpê dike. paşê dikare bibe sedema zatureyê û .... mirinê.

nîşaneyên vîrûsê weke yên sarsê ne (sendroma nefes standinê ya akut ya cîdî). navê vîrûsê kirine 2019-nCoV.
vîrûs ji heywanan vedigire mirovan. berî niha ev nifşa vîrûsê di mirovan de nehatibû dîtin.

ji bo vîrûsê derzî, derman û hwd. tune. yanî tedawîya wê tune. tenê encamên wê tên tedawîkirin. potansîyel tê de heye ku bibe hejmarek zêde ji mirovan.