1. şaristaniyeke ku carine kurd jî dilê xwe xweş dikin û dibêjin kalikên kurdan in. lê ya rastî bi qasî dixuyê ev şaristanî kordûnede ji vê dinyayê bar kirine. ew bi xwe gelekî başûrê mezopotamyayê ne. ku 3000 b.z di dîrokê de derdikevin. berî gişî bi qasî dixuyê ku erdnîgariya sûmeriyan li jêrî ya kurdistanê ye û helbet herdû şaristaniyan bandor li hev kirine lê cihê wê yê erdnîgar wê wisa nîşan dide ku ne kalikê ereb, ne jî faris ne jî asûr ne jî suriyanî ne jî kurdan e. ( helbet ev texmînên min in lê ez ne dîrokzan im ku tiştin misoger bibêjim).

wan pêşî nivîsîna mîxî derxistiye û bi kar hanîne ku heta 2000 salan zimanê pêwendî û têkiliyan bû li rojhilata navîn lew ev jî texmîneke min a dî ku asayî ye ku wî zimanî bandor li hemû zimanên dî yên rojhilata navîn kiribe.

helbet herkesî bi gilgamêş bihîstiye lê çend kes dizanin ku Gilgamêş ji bilî ku destan be bi rastî jî pêncemîn serokê wê bû.

de bila tirşikvan hin agahiyên dî bidin.

2. (bnr: ew çi sumerî ye ku bi sumerî nizane bixwîne û binîvisîne)

3. baş nizanim lê min hevek çav li sumerian.org gerand û wek ku min dît çend peyvên wan wek yên tirkî ne.Yer ,kush.Dîroka mirovahî bi sûmeriyan dest pê dike dihê gotin.Li malpera sumerian.org de qala kurdî/kurdbûnê jî nayê kirin.Dibe ku tenê şaristaneke be ku b.z li cîhên ku kurd niha lê ne jiyane.Tişta ku sûmeriyan li mirovahî zêdekirin ev in.
The First Schools
The First Case of 'Apple Polishing'
The First Case of Juvenile Delinquency
The First 'War of Nerves'
The First Bicameral Congress
The First Historian
The First Case of Tax Reduction
The First 'Moses'
The First Legal Precedent
The First Pharmacopoeia
The First 'Farmer’s Almanac'
The First Experiment in Shade-Tree Gardening
Man’s First Cosmogony and Cosmology
The First Moral Ideals
The First 'Job'
The First Proverbs and Sayings
The First Animal Fables
The First Literary Debates
The First Biblical Parallels
The First 'Noah'
The First Tale of Resurrection
The First 'St. George'
The First Case of Literary Borrowing
Man’s First Heroic Age
The First Love Song
The First Library Catalogue
Man’s First Golden Age
The First 'Sick' Society
The First Liturgic Laments
The First Messiahs
The First Long-Distance Champion
The First Literary Imagery
The First Sex Symbolism
The First Mater Dolorosa
The First Lullaby
The First Literary Portrait
The First Elegies
Labor’s First Victory
The First Aquarium