1. Epictetus fîlozofekî Stoaparêz bû ku di navbera salên 55-135-an de jiyaye. Li Anatoliyayê li gundekî Yewnanîstanê weke kole hatiye dinê, li Romayê felsefe xwendiye û paşê li Nîkopolîsê dibistaneke felsefeyê ava kiriye. Epictetus yek ji nûnerên dawîn ên dibistana Stoa ye, û hînkirina wî ji hêla xwendekarê wî Arrianus ve hatî nivîsandin. Felsefeya Epictetus pêşniyar dike ku divê mirov li ser vîn û karakterê xwe bisekine, li hember bûyerên derve xemsar û aram be, qedera xwe wekî sêwirana Xwedê qebûl bike û jiyanek bi rûmet bimeşîne.

Çavkaniyên sereke yên felsefeya Epictetus "belavkirinan" û "Enchiridion" in ku ji hêla Arrianus ve hatine berhev kirin. Gotûbêj heşt pirtûkên notên ji dersên Epictetus li dibistana xwe ya li Nicopolis dane. Tenê çar ji wan heta roja me ya îro mane. Enchiridion pêşkêşkirina kurt û pratîk a Gotûbêjan e. Di vê berhemê de prensîbên bingehîn û rêbazên sepandina felsefeya Stoa dihewîne.

Mijara sereke ya felsefeya Epictetus etîk e. Epictetus dibêje ku fezîlet ew e ku bextewariya mirovî misoger dike. Li aliyê din fezîlet bi îrade û dîwana xwe ve girêdayî ye. Li gorî Epictetus, yekane tişta ku mirov dikare kontrol bike îradeya xwe û daraz e. Ji ber vê sedemê jî divê mirov ji bûyerên derve yên ku tu kontrola wan li ser wan tune ne xema bike, wekî wan qebûl bike û xwe kontrol bike. Epictetus vê helwestê wekî "sebir û xwerû" bi nav dike.

Têgîna Xwedê di felsefeya Epictetus de xwedî cihekî girîng e. Li gorî Epictetus, Xwedê prensîbek e ku gerdûnê li gorî zagonên aqil bi rê ve dibe. Xwedê di mirov de jî prensîba aqil e. Loma jî divê mirov li gor daxwaza Xwedê bijî û jê bawer be. Li gorî Epictetus, Xwedê rê daye her kesê ku bextewar be, ev jî karakter û xwegirtin e.

Felsefeya Epictetus qonaxa dawî ya kevneşopiya Stoakî temsîl dike. Hînkirinên Epictetus hem di demên kevnar û hem jî yên nûjen de bandor li gelek ramanweran kir. Bi taybetî di Xirîstiyantî û Ronesansê de behsa felsefeya Epictetus tê kirin. Felsefeya Epictetus di warê psîkolojiyê de jî bal kişandiye ser xwe. Mînak, di rêbaza terapiya behremendî ya têgînî de, nêrînên Epictetus ên li ser dîwanan têne bikar anîn.

ji wê zêdetir: epictetus me hişyar dike ku divê em tenê bala xwe bidin tiştên ku di bin kontrola me de ne, li şûna ku em bi tiştên ku em nikarin kontrol bikin asê bibin. ev raman li ser pêşkeftina kesane û rêveberiya stresê pir bi bandor e. mînakî, kontrola me ya tam li ser faktorên wekî bûyerên xwezayî yên wekî hewa an tevgera mirovên din tune. lêbelê, kontrola me li ser reaksiyonên xwe û tevgerên xwe hene. ji ber vê yekê hînkirina epictetus armanc dike ku bi balkişandina li ser xwe re bigihîje hevsengiya hundurîn û aştiya me.

Here lînkê