1. ji bo karên bê encam tê bikaranîn. bi zanebûnî xwe avêtina nav rewşeke nebaş îfade dike. gava baran dibare ger hûn derkevin derve hûnê şil bibin. yanî ger mirov bizanibe di karekî de encamên baş û erênî wê dernekeve lazim e wî karî neke. lê digel vê zanebûnê mirov dîsa jî dest biavêje wî karî ev biwêj tê bikaranîn. mesela gava hûn ji insanekî ku bi çikûsîya xwe tê naskirin deyn bixwazin, dîyar e ku ewê tiştekî nede. madem wisa ye divê insan xwe nexe wê rewşa xerab de. ji bo nimûne: “neçe cem wî. ew tiştekî nade kesî, xwe li ber baranê şil neke.”

2. ger di demsala havînê de be tiştekî pir xweş e .

weke ku hemû xerabî, stres û bîranînên ne baş li ser mirov biherike û biçe mirov xwe baş dibihize .

3. welleh karê dîna û evîndara ne.

kesekî biaqil naxwaze ku wek mişkan li ber baranê şil bibe *

4. ger bi psîkolojiyek depresîf were kirin, heye ku bibe sedema xwekuştinê.

ji ber ku hewayên wisa de, depresyona mirov hîn kûrtir dibe. ez bawer im sedema wê jî ew e ku mirov van hewayên "ne normal" de biçûktiya xwe, mezinahiya dinyayê û xwezayê û bêqîmetbûna xwe hîs dike. ger mirov bi tenê me, hatibe terkkirin an jî kareke wî/wê gelek xerab be welhasil jiyanî wî serûbin be, ev rewşa wî hê xerabtir dibe.

ev yek mîna, depresyonê de guhdarkirina mûzîkên depresîf e. ne bi mantiq e.

lê ger ji ber evîndariyê be; bikin, bidin kirin.

5. meha nîsanê be, pirgirêrk tune ye. çikû barana nîsanê mirhovan xweşik dike, xweş e. bI heskIriya/ê xwe re hê xweştir e.

6. Nexweşiyeke pîs e bi min re. Çi îş çi kar! Qene qet nebe xwe bide ber dîwarekî. Eyb e eyb! Û tim û daim di vî hişê min ê ku bûye qula roviyan* de biryara "rojekê/ezê/xwe/li/ber/baranê/têra/dilê/xwe/şil/kirimekî" Heye. Nizam ew roj kengi ye.

7. (bnr: tiŞtÊn ku bi hezkirÎ re tÊ ÇÊkirin)

8. şÎfa ye. ligel vÊ romantÎk e.

9. Li kurdistanê xweş e lê biyanistanê nexweşî ye.

10. Ger di çentê min de tişteke girîng ne be ji bo şilbûyinê, di bin baranê de meş bir xweş.

Û ger hevalek hebe ji bo axaftinê ev meş xweştir jî dibe. Û dibêjin ava baranê ji bo porê baş e (:

11. bi taybetî jî a nîsanê min rastiya wî li xwe negirtiye.. digotin meriv pê spî dibe me jî xwe dida berê.. ez îtîraf bikim ez berê esmer bûm qirêja min tev bi saya baranê jê çû û niha borikim *

12. Ji bo kesên wek min xwediyê porê birûn mîna şikence ye.

13. heyat e. mirovahî ewqa xerab bûye ku edî baranê weka tiştekî xerab dibînin û jê baz didin.