1. dewarek e ku dişibe keran lê mezintir e û bi taybetî bo lêsiwarbûnê bar hilgirtinê tê bikaranÎn.. li gorî wîkîpediyaya pîroz û tiberik kok û rayeka vê peyva ji jorde hatî ''Ji proto-hindûewropî *h₁éḱwos, têkildarî espe ya avestayî, esp ya pehlewî, hewramî û soranî û esb ya farisî. Herwiha lêzimî estor / istor ("ker") ya zazakî û էշ (êş "ker") ya ermenî ku belkî serekaniya eşek ("ker") ya tirkî ye..''

2. cûn û cureyên hespan:



balad, balade = hespê ku bilez dibeze

bare, baregî = hespê barhilgir

berzîn = hespê 3-salî

boze = hespê nêle

cerde = hespê dureg

çerme = hespê spî

dêze = hespê reş

exte = hespê xesandî

semed = hespê zer

tosin = hespê serkêş

xakisterî

xing = hespê boz

3. termên têkilî hespan:



pêşenîk, berenîk

serpozk

bingewrî

doxrişme, serhevsar, doxhevsar

qerpûz

zêrbend

navteng, kolan

zengo, rikêb

binzÎn, bincil, berzîn

qûş

berçênîk

serkele, serguh

terkî

berkapka zîn

zîn

kuvana zîn

qaşa zîna paş

lîwan

rişme, hevsar

xurc, xurcik, xurcezîn, paşzînk

qamçî, qamirçî, qamşîr

qirbaç

nal

kurtan

4. sewala ji bo tablo û wêneyan pir baş e. taybetî ê/ên ku dibezin.

5. ajaleka bar û siwarbûnêye ji kera girtire, hêstir jî tê gotin.



Here lînkê

6. bi ya mîtolojiya mislimanan xwedê hesp ji bayê afirandine wekî ku mirov ji axê, milyaket ji nûrê/ronahiyê, şeytan jî ji êgir. (mentiq: heke şeytan berî şeytanbûyînê milyaket bûye, ew jî ji nûrê ye... lê her wiha)

wê rojê min kir û nekir ji bo aygir a tirkî (hespê nêr) navekî peyde nekir, ji xêncî hêşa û fehl.