1. yek ji xweştirîn helbesta evdila peşêw e.. min go helbest lê ne helbest e ev helwestek e, daxwuyaniyek e, hişyarbûn û hişyarkirinek e, tevzînekek e, velerzînek e, erdhêjek e, teqînek e, qaj û qêrînek e, meydanxwestinek e, tehdîdek e, êrîşek e, kitnemînek e..



Sedan sal e

Di mala xwe yî wêran de

Ez pisîka kor î kuncikê midbexa siltan im

Sedan sal e

Hewş û ber hewşa min vala ye

Li ber deriyê dizên xwe pasewan im.

Sedan sal e

Weke çengek dan

Aşê dîrokê ez avêtime

Her çar dorê'm qulên gêrika ne û

Mûrî dev dane nava min

Sedan sal e

Tasa serê'm minare ye

Kî tê û dengê xwe tê de hildide

Sedan sal e

Niştimana min nêrgele ye

Kî tê li devê xwe digire

Sedan sal e

Li ber derê tekiya dinê

Cotek solên bipîne me

Kî min li xwe dike

Ji bo wî me

Sedan sal e

Piştî terîşekê

Têm avêtin

Sedan sal e

Piştî pînekê

Min li xwe dikin



Ez pişteke birîndar im

Li ber qamçiyê xwe rabûme

Ez lehiyek bêxuy im

Li ber keviyan rabûme

Ku dor li min teng kirine



Ez danaynim!

Careke din ranazim ez



Bê aram im

Arama min çirayek bû

Bareşê dora min

Xwîna wê rijand



Bê rehm im

Rehma min deryayek bû

Bi yek bêhnê vexwarin ew



Ez danaynim

Careke din ranazim ez



Ku ez dan bim

Kanî îmkan?



An ez an mûrî!



Ku ez xwîn bim

Kanî îmkan?



An ez an zîlo!



Xayîn in ewên dibêjin

"Dan û mûrî birayên hev in“



Xayîn in ewên dibêjin

"Xwîn û zîlo birayên hev in“



Xayîn in ewên dibêjin

"Masî û çengel

Dest û derzî

Werîs û gerden

Dûzan û mû birayên hev in“



Werin xelkno!

Ji nêçîr û birînê bipirsin

Bêjin Xwedêkî

Xencer heye birîn derman bike?

Nêçîrvan heye, nêçîr nexwe?



De xelkno!

Ji kayê bipirsin

Tu car agirê sar dîtiye?

Ji hêlîna teyr bipirsin

Bi niyeta maçê tu car mar devê xwe kiriye wê?

De ji dara berrû bipirsin

Bivir dîtiye darbirr nebe?

De ji kerekê jî bipirsin

Gur dîtiye kerxwur nebe?



Xayîn in ewên dibêjin

"Marê şîrînjahr jî heye"

Xayîn in ewên dibêjin

"Bivrê birê dar jî heye"







Ez pişteke birîndar im

Li ber qamçiyê xwe rabûme

Ez lehiyek bêxuy im

Li ber keviyan rabûme

Ku dor li min teng kirine

Ez danaynim!

Careke din ranazim ez

2. (bnr: helbestên ebdulla peşêw)



helbesteke ebdulla peşêw e, kurmanciya wê li jor e, resena wê:





sedan sal e



sedan sal e

le wêrane malî xom da

kitke korey goşey metbeqî sultanim

sedan sal e

hewş û berey xom wala ye û

le ber dergey dizanî xom pasewanim.

sedan sal e

rojêk debim

be meyterî walî bexda

rojêk le taran kutalim

rojêk lîfkem

piştî jinî sultan deşom,

rojêk geskim şam demalim!

sedan sal e

weku çengêk dane wêle,

aşî mêjû firrêy dawim.

her çiwar dewrem şaroçke ye û

mêrûle demyan tê nawim.

sedan sal e

kase serim minare ye

kê bê, dengî tiya hel debrê.

sedan sal e

nîştimanim nêrgle ye,

kê bê, be demyewey degrê.

sedan sal e

le ber dergey tekyey cîhan

cutêk soley pîne pînem,

kê le pêm ka bo ew deşêm,

sedan sal e

diwa tilîşêk firrê dedrêm.

sedan sal e

diway pîneyek le pê dekrêm.



min piştêkî birîndarim,

le qamçî xom raperîwim.

min lafawêkî lasarim,

lew kenarane helsawim

ke tengyan pê helçinîwim.

nanîşmewe.... nanûmewe....

bê aramim..

aramî min çirayek bû

reşebay dewrim xwênî rişt.

bê bezeyîm...

bezeyî min zeryayek bû

binyan pêwe na û helyanmişt.

nanîşmewe.... nanûmewe....



ke min dan bim, kwa derfet?

ya min, ya mêrû.

ke min xwên bim, kwa derfet?

ya min, ya zêrû.

qehpen ewaney pêm dellên:

dan û mêrû biray yekin.

qehpen ewaney pêm dellên:

xwên û zêrû biray yekin.

qehpen ewaney pêm dellên:

masî û çengal,

mişk û cewal,

dest û çizû biray yekin.

qehpen ewaney pêm dellên:

pet û gerden,

gwêzan û mû biray yekin.

werin xelke!

le nêçîr û zam bipirsin,

billên, tuxwa,

xencer heye zam tîmar ka?

raçî heye nêçîr nexwa?

de xelke, le ka bipirsin,

qet agirî sardî dîwe?

le hêlaney mal bipirsin,

be niyazî maç,

qet mar demî tê jenîwe?!

de le dar berû bipirsin,

tewrî dîwe dar birr nebê?

de le kerêkîş bipirsin,

gurgî dîwe ker dirr nebê?!

qehpen ewaney pêm dellên:

marî şîrîn jarîş heye,

qehpen ewaney pêm dellên:

tewrî biray darîş heye.



min piştêkî birîndarim,

le qamçî xom raperîwim.

min lafawêkî lasarim,

lew kenarane helsawim

ke tengyan pê helçinîwim.

nanîşmewe.... nanûmewe....

bê aramim..

aramî min çirayek bû

reşebay dewrim xwênî rişt.

bê bezeyîm...

bezeyî min zeryayek bû

binyan pêwe na û helyanmişt.



ebdulla peşêw,1981



bi dengê wî:



vîdyoyê veke