1. di dema antîk grekê de, parçeyeke avahîyan û perestgehan bû. an jî li kêleka agorayê bi cîh dibû. bê gûman alîyêkî wê vekirî bû û stûnan dor lê digirt. bi navê stoayê ve beşeke felsefeyeke kevn heye. ji ber ku stoa ji feylesofan re, ji bo axaftinê cîhê herî musaît bû.

2. Felsefeya Stoakî vedigere BZ bi hînkirinên Zenonê Atînayî. Ew di sedsala 3-an de dest pê kir û di demên paşîn de ji hêla Cleanthes, Chrysippus û fîlozofên din ên Stoa ve hate pêşve xistin. Stoa bi dayîna dersên li galeriya stûnî ya bi navê "stoa poikile" li Agora Atînayê bandorek girîng ava kir. Stoaparêz dibêjin ku em beşek ji nîzama gerdûnî ne û divê bi xwezayê re li hev bijîn. Ji bo têgihiştina vê nîzamê girîngiyek mezin didin mantiq û felsefeya xwezayî û jiyana bi fezîlet wekî qenciya herî bilind qebûl dikin. Ew îdia dikin ku bextewarî encama jiyanek hêja ye û tekez dikin ku ji bo pêşdebirina fezîletê xebata hundurîn û xwekontrol hewce ne. Dema ku li ser mijarên exlaqî radiwestin, ew balê dikişînin ser girîngiya ku meriv tenê li ser dewletên hundurîn xwe bisekine û ne li ser faktorên derveyî yên ku li derveyî kontrola meriv e. Ew alîgirê têgihîştina rastiyên gerdûnî û qanûnên xwezayî bi riya mantiqê dikin û ji bo têgihiştina gerdûnê bi tevahî girîngiyê didin felsefeya xwezayî. Stoaparêz qebûl dikin ku qeder zincîreyek bûyeran e ku li derveyî kontrola mirovan e, lê ew diparêzin ku ferd li ser bersiv û helwesta xwe ya hundurîn kontrolek tam heye. Bandorên Stoaparêziyê li ser cîhana nûjen di warên psîkolojî, etîk, serokatî û pêşkeftina kesane de têne lêkolîn kirin, û tê destnîşan kirin ka Stoaparêzî çawa dikare di jiyana rojane de were sepandin. Stoaparêzî bi ekolên felsefî yên Yewnaniya Kevnar ên wekî Platonîzm û Arîstotelîîzmê re tê berhev kirin, ku taybetmendî û cûdahiyên yekta yên doktrînên Stoa diyar dike. Ew lêkolîn dike ka Stoaîzmê çawa di çanda Yewnanî û Romaya kevnar de cihê xwe girtiye û di demên paşerojê de bandora xwe çawa domandiye, nemaze belavbûn û bandora wê di dema Împaratoriya Roma de tê nîqaş kirin. Her wiha mijarên wekî şert û mercên siyasî û çandî yên Stoaparêziyê, çawaniya kar û ramanên felsefî yên fîlozofên Stoaparêziyê û rola rêber û ramanwerên Stoaparêz di Împaratoriya Romayê de hatine lêkolîn kirin.

Têbînî:
Hûn dikarin pirtûkên seneca bixwînin.