1. têgeheke teknîk e.

li gorî nuqteyeke sabît, her kêm di navbera du rewş/nuqteyan de, hatin-çûna tiştekê ye. hejmara rewş û nuqteyên ku sîstem/tişt diçê/digihê, dikare gelek zêdetir be jî, lê herî kêm divê 2 heb hebe ku çûn û hatin yanî "jê çûn" û "lê vegerîn" bikare pêk were. ji aliyê din ve bi giştî, ev hatinçûn her carê de, di wextekî diyarkirî de pêk tê. (her deqeyekê carê, her sedsalekê carê fîlan.)

weke mînak herka elektrîkê ya ac wisa ye.

ev cûreya tevgerê ne tenê mekanîkê de, lê her wiha bîyolojiyê de, civakê de û mejiyê mirov bixwe de jî pêk tê.

ji bo vê mekanîzmayê mînaka herî hêsan dardarok (bi tirkî: sarkaç) e:

http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Oscillating_pendulum.gif

http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Simple_harmonic_oscillator.gif

2. hej an vetewşîn. Çûnhatina ku xwe dubare dike an li gor pîvanê nêrîna tevgera cismekî ye. Wek li jor hatiye gotin termeke teknîkî ye. Di warê fîzîk û endezyariya cêyranê de gelek tê emilandin. Wek hatiye gotin tevgera dardarokê, pêlên elektromanyetîk, sînyala ac ji osîlasyonan an ji hejan pêk tê. Amura ku van sînyalan dipîve û nîşan dide jî osîloskop e. Piranî herka ac an voltaja ac li gor pîvana demê dipîve û dike grafîk.


(bnr: zehmetiya ravekirina termên fenî bi kurdî)