1. yek ji wan peyvên kurdî ye ku hema bêje di nav her hevokeka kurdî de tê bikaranîn.. du wateyên wê hene, ya yekê; mane ye ango qesd û armancên ku peyv li xwe digirin Û ya didoyê jÎ; yanî, ango, bi gotineke din.. bi qewlê wîkîpediyayê ji wateya di wateya gotinê ya hewramî bi riya soranî ketiye nav kurmancî de jî.. bi ÎngÎlîzî; meaning, bi tirkî; anlam, mana, yani, başka bir deyişle..

2. lé gerÎnek bé dawÎ ye.

3. li gorî cihanê hesunî wate ji zaravayê soranî tê û wateya yanî'ye dide, di soranî de wateya wate ne wate ye.. wate di kurmancî de çewt tê bikaranîn. mane peyvek erebî nîn e peyvek îranî ye û yên ku wateyê dikartînin difikirin ku mane peyvek erebî ye ..bi kurtî li gorî wî divê mane li cihê wateyê were bikaranîn...



http://www.diyarbakirolay.com.tr/wate-yani-demektir-mana-demek-degildir-yazisi-722/

4. mustafa aydogan dibêje "ev peyv bi rêya zaravayê soranî ketiye nava kurmancî lêbelê ev cihê "mane" nagire wate bi xwe "ango", "yanî" ye, peyva "mane" jixwe kurdî ye. Gereka guhertina peyvên esil-kurd tune ku ewana di erebî, tirkî de jî hene em ê bavêjin û zimanê kurdî jê paqij bikin"